Route-evaluatie 1975-2013   Het Nivonpad door Drenthe van 1975 maakt gebruik van handmatig getekende kaarten,  schaal 1:50.000. Zie voor een pdf van het wandelgidsje hier (herdruk van 1975/6). Mijn  verwachting was dat grote delen van de originele route vandaag ongemarkeerd zouden  zijn. Daarom heb ik in de wandelgids Drentepad van 1985, de opvolger van het Nivonpad  door Drenthe, de originele route ingetekend. Deze wandelgids maakt gebruik van  zwartwit topografische kaarten schaal 1:25.000. Gelet op de ouderdom van de kaarten in  de Grote topografische Atlas van Nederland van 1990, zullen de kaarten maximaal zeven  jaar oud zijn. De kaarten in de wandelgids Drentepad van 1985 zijn dan tussen 1977 en  1984 gemaakt. Intekenen van de originele route leverde in slechts één enkel geval een  probleem op. Dit betrof een zandweg door hooilanden heen. Gelet op de situatie ter  plekke, geloof ik niet dat het  betreffende gebied heringericht is, maar dat het een fout in  het originele boekje is. Tevens heb ik het huidige Pieter- en Drenthepad traject  ingetekend. De route heb ik volledig gelopen aan de hand van de kaart. De  routebeschrijving is niet gebruikt. Alle routeafwijkingen heb ik genoteerd op de kaart.   Wat kan er geconcludeerd worden, nu het allemaal nagelopen is? De 110 kilometer lange  wandelroute blijkt nog opmerkelijk goed te lopen. Al is het soms over in onbruik geraakte  paden. Welgeteld ben ik één bord Privé terrein tegengekomen en een vijtal verdwenen  zandwegen. Twee daarvan waren ondergeploegd, twee bebost en één heeft vermoedelijk  nooit bestaan. Verder bleken twee overgangen over een hoofdweg heen, opgeheven.  Landschappelijk gezien, waren in 1975 de grootschalige ontveningen, ontginningen,  herinrichtingen en schaalvergrotingen tot een einde gekomen. Evenals het normaliseren  van kleine waterstroompjes. Ondanks relatief kleine wijzigingen, zoals het bebossen of  kappen van enkele percelen, het asfalteren van een enkele zandweg, het aanleggen van  wat fietspaden, het aanleggen van een nieuwe B-weg of wat bijgekomen bebouwing, kan  geconcludeerd worden dat het landschap waarlangs het Nivonpad door Drenthe loopt,  sinds 1975 ongewijzigd is gebleven. Reconstructie van een wandelroute uit 1935 in  hetzelfde gebied zou daarentegen tot een geheel andere conclusie hebben geleid!   De wandelroute is in de loop der jaren wel flink veranderd. Twee zaken vallen daarbij in  het oog. Het Nivonpad van 1975 liep meerdere keren vlak langs natuurgebieden, maar  vreemd genoeg er niet doorheen. Het huidige Pieter- en Drenthepad traject, die ik beide  eerder gelopen heb, doen dat wel. Daarmee komen we gelijk op het tweede verschil.  Voor de hedendaagse boer en het boerenbedrijf is geen aandacht meer. Het Pieter- en  Drenthepad traject is erg gefocust op natuur en onverharde paden en heeft  weinig oog  voor agrarisch landgebruik. Dat zie je ook terug in de achtergrond artikelen in de  wandelgidsen. Terwijl landbouw en veeteelt toch een wezenlijk onderdeel vormen van het  Drentsche landschap. De gerichtheid op natuur was begrijpelijk in de jaren tachtig en  negentig, toen alle aandacht gericht was op herstel van natuurwaarden van het door  herinrichting ernstig geschonden landschap. Vandaag begint deze zienswijze toch  gedateerd te raken. De wandelroutes zouden aantrekklijker worden door een  beter  evenwicht tussen natuur en cultuur. Al was het maar door in de wandelgidsen in  achtergrond artikelen meer aandacht te besteden aan de rol van de boer en het  boerenbedrijf in het ontstaan van het cultuurlandschap.