BERKHOF - BERKHOFF
1500 genealogy - genealogie 2000+
Familiewapens in Nederland en Duitsland
1. Heraldiek in Nederland
1.1 Inleiding
1.2 Over de verschillende collecties
1.2.1 Collectie Muschart
1.2.2 Collectie Steenkamp-Damsma
1.2.3 Heraldische databank CBG en Wapenregister CBG
1.2.4 Armorial général van Rietstap
1.3 De gevonden familiewapens
1.3.1 Collectie Muschart
1.3.2 Collectie Steenkamp-Damsma
1.3.3 Heraldische databank CBG en Wapenregister CBG
1.3.4 Armorial général van Rietstap
3. Heraldiek in Duitsland
1. Heraldiek in Nederland
1.1 Inleiding
In het Centraal Bureau voor de Genealogie te Den Haag zijn verschillende familiewapens te vinden in de volgende collecties: 1). de collectie Muschart;
2. de collectie Steenkamp / Damsma; 3. de Heraldische databank CBG en het Wapenregister CBG; 4. Armorial général van Rietstap. Deze collecties
(tesamen) zijn zeker niet volledig. In bijvoorbeeld notarisakten, zoals testamenten en transportakten, kunnen zeker nog "onbekende" wapenafdrukken
aangetroffen worden. Soms kunnen kleine lak- of waszegels in gebonden boeken worden gevonden, maar vanwege de dikte van de zegels worden losse
aktes ook wel apart bewaard. Vragen bij het archief kan dus zinvol zijn. Ook zijn familiewapens te vinden op grafzerken en gebrandschilderde ramen,
die ook allemaal beschreven en geindexeerd zijn.
1.2 Over de verschillende collecties
1.2.1 Collectie Muschart
Van de collectie Muschart (1873-1955) is op de website van het CBG een index op familienaam beschikbaar. Daarin is gezocht op de namen:
Ber(c)khof(f), Bar(c)khof(f), Bir(c)khof(f), Berchof(f), Bergho(e)f(f) en Ber(c)khoven. Omdat Muschart zijn verzameling heeft gesystematiseerd op
afbeelding, verwijst een treffer op familienaam naar een code. Bijvoorbeeld: Berkhof = AA en AA staat dan voor een berk als schildteken (niet
bestaand voorbeeld!). Alle door Musschart verzamelde beschrijvingen van lakzegels waarop een berkje staat, zijn dan in het CBG te bekijken op een
fiche met als titel: AA. Onder deze code kan een hele rij beschrijvingen staan die op alfabetische volgorde zijn gezet. Musschart schrijft zeer
regelmatig, maar is soms wel moeilijk leesbaar (dingen die ik niet kon lezen geef ik aan met een -?-). Muscharts beschrijvingen zijn geannoteerd en
worden daarom, als ook vanwege de omvang van de collectie (± 150.000 beschrijvingen), beschouwd als het belangrijkste naslagwerk op heraldisch
gebied. Muschart vond de beschreven afbeeldingen in wapenboeken, op objecten, in archiefstukken en in de literatuur.
1.2 Collectie Steenkamp-Damsma
De collectie Steenkamp (1865-1955), later voortgezet door Damstra (1899-1982) is geindexeerd op familienaam. Het is alleen in Den Haag in te zien is
-en niet op de website van het CBG. Hierin is gezocht op de namen: Ber(c)khof(f) en Ber(c)khoven. Microfiches en het handschrift zijn zeer moeilijk
leesbaar. Ook geannoteerd. De collectie Steenkamp-Damstra geldt als tweede belangrijke naslagwerk voor heraldiek (± 175.000 beschrijvingen). Net
als bij Muschart komen de beschreven afbeeldingen uit wapenboeken, van objecten, archiefstukken en uit de literatuur. Ook zijn soms op de fiches
originele lak- en wasafdrukken te zien (itt bij Muschart).
1.3 Heraldische databank CBG en Wapenregister CBG
De Heraldische databank en het Wapenregister CBG heten de voortzetting te zijn van de collectie Steenkamp-Damstra. De Databank wordt "gevuld"
met beschrijvingen uit oude wapenboeken en is voorzien van een afbeelding. In het Wapenregister staan de zogenaamde geregistreerde (nieuwe)
wapens. De Heraldische databank (± 25.000 beschrijvingen) en het Wapenregister (± 875 registraties) zijn raadpleegbaar op de website van het CBG
op familie naam. Er is gezocht op de namen: Ber(c)khof(f), Bar(c)khof(f), Bir(c)khof(f), Berchof(f), Bergho(e)f(f) en Ber(c)khoven.
1. 4 Armorial général van Rietstap
Het Armorial général van Rietstap (1828-1891) is in tegenstelling tot bovengenoemde collecties, Europeser georienteerd. Rietstap stelde zijn
beschrijvingen samen op basis van boeken en handschriften. Hoewel vaak wel een plaats of streek genoemd wordt waar de drager zou leven, gaf
Rietstap bij zijn beschrijving geen annotatie. Het is dan ook niet geschikt om vast te stellen of een bepaalde familie een wapen heeft. Het kan soms wel
als leidraad dienen, vanwege de plaatsaanduiding. Van de collectie is door V. en H. Roland een getekende versie gemaakt. Voor dit overzicht is de
volledige Franse "Rietstap´s Armorial Online" geraadpleegd (http://www.kuruvinda.com/armorial.php) op de namen: Ber(c)khof(f), Bar(c)khof(f),
Bir(c)khof(f), Berchof(f), Bergho(e)f(f) en Ber(c)khoven. Er staan echter geen plaatsnamen en afbeeldingen bij. De vertaling is eigenhandig gemaakt
met behulp van Rietstaps Handboek der Heraldiek. Tot op de dag van vandaag de Heraldische Bijbel voor Nederlandse heraldiek. Er bestaat overigens
een commerciele versie van Rietsstap beschrijvingen (met afbeeldingen) op CD.
1.3 De gevonden familiewapens
1.3.1 Collectie Muschart
De resultaten: Verreweg de meeste treffers zijn te vinden in de collectie Musschart. Hieronder de beschrijving zoals ik die op de kaartjes vond, met zo
mogelijk de familietak waar het bij hoort. Opmerkingen tussen [ ] zijn van mij.
18 J (Berkhof): Gevierendeeld
1. in blauw een gouden lelie
2. in rood een 8-puntige zilveren ster
3. in zilver een rode keper, vergezeld van drie rode rozen
4. in goud 3 zwarte palen
Drager: Barent Berkhof in 1734. Vaandrig van de schutters in Wijk ? te Amsterdam
Bron: Schutterswijkkaarten in het gemeentearchief Amsterdam
[Familietak: Amsterdam 1]
18 J (1) (Berkhoff): Gevierendeeld
1. in goud een groene lelie
2. in blauw een zilveren ster
3. in blauw een zilveren keeper, vergezeld va 3 zilveren rozen
4. in zilver 3 zwarte palen
Opm: familie te Amsterdam
[Drager: - ]
[Bron: - ]
[Familietak: Amsterdam 1]
18 J (2) (B. Derkhoff): Gevierendeeld
1. een lelie
2. xxx platgedrukt xxx
3. een keeper, vergezeld van 3 vijfbladige bloemen
4. xxx platgedrukt xxx
Drager: Bt Berkhoff 3/11/1791 predikant te Nijmegen
Bron: lakafdruk in de missiven en resoltutien van het Hof van Gelderland van okt-dec 1791
Opm. C.G. Haesebroek voert dit wapen als weduwe van Willem Berkhoff 14/04/1849 Amsterdam
Bron: lakafdruk gemeentearchief Enkhuizen, portefeuille brieven 1825-1848
[Familietak: Amsterdam 1]
18 J (3) (Berkhoff): Gevierendeeld
1. een lelie
2. een ster
3. een keeper, vergezeld van 3 rozen
4. 3 palen
Helmteken: een zwaan met opgeheven vlucht zonder poten.
Opm. Anna Maria Berkhoff 19/08/1796 te Nijmegen, de vrouw van J.B. le Couture, zuster van Willem en Baren Berkhoff, welke laatste te
Amsterdam woont en aldaar een loodfabriek met gieterij heeft op de Prinsengracht tegenover de Elandstraat
Bron: lakafdruk in de ? van de Nijmeegse notaris C. ?rogge van de jaren 1777-1806
[Familietak: Amsterdam 1]
81 H (Berkhof)
Een anker vergezeld van de hoofdletters B en B
NB zonder schild etc.
Drager: Berent Jansen Berkhof 05/01/1734 ? ? Vriesenveen
Bron: lakafdruk borgstellingen prtef 2973/74 rijksarchief Zwolle
[Familietak: Vriezenveen]
10 Q (Berkhof): Doorsneden
a) een burcht met puntdak, rustende op de snijlijn
b) 3 lelies
Opm. Hendrik Berkhof, die met zijn vrouw Johanna Freriksen 26/06/1776 te Ter Borgh testatens? Johanna als zijn e weduwe in het bijzijn van
vele andere familieleden der familie Berkhof dit testament 27/12/1787 doet openen. Zij hebben 09/10/175 huwelijkse voorwaarden opgericht.
Joh. kan niet schrijven. Haar dochter is Willemien Nuisselder die ? getrouwd is met Hendrik Willem Schaars? TerBorg
Bron: lakafdruk rechterlijk archief Ter Borg in no. 45 met minuten van akten van allerlei aard
[Familietak: Doetinchem]
32 A (Berkhoff)
Een schuinbalk vergezeld van rechts en links van 3 sterren
Drager: Hk Berkhoff Gr 19/09/1798 te Nijmegen
NB Het is zeer de vraag of dit zijn wapen is omdat dan desen ? ter zelfder tijd te Nijmegen ? ? voert gevierendeeld 1,2,3,4 ? ?
Bron: lakafdruk notaris C. Alrogge, rijksarchief Arnhem
[Familietak Amsterdam 1]
87 E (Berkhoff)
Een monogram van de letters P B
Helmteken: 3 rozen (1-2) aan een gebladerde steel met ? een vlucht
Drager: Pieter Berkhoff 18/06/1765 te Paramaribo. Gezworen klerk ter secretarie van Suriname
Bron: lakafdruk testamenten in het oud notarieel archief van Suriname, rijksarchief Den Haag, register testamenten 1765 no 34
[Familietak: Weesp]
25 C (Berckhoven)
In zil[ver?] en zw[art?] dwarsbalk vergezeld van 3 g[ouden] besl. ro[den?] posthoorns ? ? ? borstbeeld ? ?
[Beschrijving onleesbaar]
Opm. Holland
Bron. Arm[orial] general. [Beschrijving is dus overgenomen uit Rietstap; geen annotatie, helaas]
68 A° (Berghoff)
3 bomen naast elkaar op grond. Helm gedekt met een 7-parelige kroon.
Opm. In het heerlijkheidsarchief Ter Horst in de portefeuille met volmachten etc en daarin in de bundel met volmachten wordt vermeld Gijsbert
Henrich Berghoff 16/05/1734 predikant te Elden en Driel, wiens neef Gijsbert Weger Haesbrouck advocaat te Nijmegen is. Het aan ommezijde
[andere kant van het systeemkaartje] aangehaalde testament van Gijsbert Hendrik Berghoff wordt 21/07/1757 op verzoek van diens oom
Hendrik Berghoff geopend. Gisbert tekent zich Berghoff, doch op de omslag wordt hij Hendr. Berckhof genoemd
Drager: Gijsbert Hendrik Berghoff, predikant te Elden en Driel [bij Arnhem]. Ongehuwd, ? te Elden 24/08/1735. Spreekt voor zijn nicht Anna
Saugarde Barten, getr met Theodorus Pers. [Namen zijn moeilijk leesbaar]
Bron: lakafdruk collectie testamenten van Overbetuwe, rijksarchief Arnhem, periode 1164-1739
[Familietak: vermoedelijk Amsterdam 1]
67 H (Berghoff)
Een geplante boom vergezeld rechts en links naast den boom van een op de grond geplante struik
Drager: B.L.M. Berghoff 09/07/1737, gerechtsschrijver te Gehemer [zeer moeilijk leesbaar], Duitser [zeer moeilijk leesbaar]
NB vergelijk Berghoff met 3 bomen
Bron: lakafdruk archieven Bredervoort in een dik pak met allerlei stukken door ? gemerkt met rood A
[Familietak: vermoedelijk Amsterdam 1 - de naam Haesbrouck komt daarin voor. Drager mogelijk verwant aan Amsterdam 1, maar zelf geen
directe afstammeling. Kan de verklaring van de relatie Amsterdam en Nijmegen zijn in familietak Amsterdam 1. Eventeel relatie Amsterdam 1
en Doetinchem?]
1.3.2 Collectie Steenkamp-Damsma
Eén treffer onder de naam berkhoff. Helaas totaal onleesbaar, op de namen Berkhoff en Amsterdam na. Wel stonden er 3 of 4 originele lakafdrukken
bij en een tekening van het schild: een lelie. Echter niet gevierendeeld zoals bij de andere amsterdamse treffers in de collectie van Muschart.
1.3.3 Heraldische databank CBG en Wapenregister CBG
Familiewapen Berkhoff
Wapen: In zilver drie goud geknopte en groen gepunte, rode rozen (1-2) aan een gebladerde, groene steel
Helmteken: een zilveren vlucht
Dekkleden: rood, gevoerd van zilver
Wapenvoerder: Dit wapen is afgeleid van het wapen waarmee Pieter Berkhoff (1731-1787) als gezworen klerk ca. 1765 in Suriname zegelde en dat
bestaat uit een monogram op het schild, dekkleden en als helmteken drie rozen (1-2) aan een gebladerde steel tussen een vlucht. De aanvrager
stamt af van Pieter Berkhoff voornoemd. Geregistreerd op verzoek van Drs. Jacques Jean Guillaume Berkhoff, geboren te Beek (L.) 3 januari
1935, wonende te Haren, zoon van Gerrit Berkhoff en Henriette Marguerite Besançon.
Uitgiftedatum: 20 april 1982
Bron: ARA ‘s-Gravenhage, oud notarieel archief Suriname, inv. nr. 53 f. 148
[Familietak: Weesp. Zie Collectie Musschart nr. 8]
1.3.4 Armorial général van Rietstap
Berkhoff
Écartelé: au 1, d'or, à une fleur-de-lis de sinople; au 2, d'azur, à une étoile d'argent; au 3, d'azur, au chevron d'argent, accompagné de trois roses
du même; au 4, d'argent, à trois pals de sable
[Vert: Gevierendeel, op 1, op goud een groene lelie; op 2, op blauw een zilveren ster; op 3, op blauw een zilveren keper, vergezeld van drie
dezelfde rozen; op 4, op zilver drie zwarte palen]
Berckhoven
Écartelé: aux 1 et 4, de gueules, à l'agneau rampant d'argent, tenant de ses pattes un marteau d'argent, en pal; aux 2 et 3, fascé de sable et d'or,
de quatre pièces. Sur le tout de sable à un boeuf ailé sur une terrasse de sinople. Deux casques couronnés
[Vert: Gevierendeeld,op 1 en 4, op rood een klimmend zilveren lam, houdende in zijn handen een zilveren rechtopstaande strijdhamer; op 2 en
3, in vier stukken zwart en goud gedwarsbalkt. Op elke zwarte balk een os op een groene grond. Twee gekroonde helmen]
Van Berckhoven
D'argent, à la fasce de sable, accompagné de trois huchets de gueules, virolés d'or
[Vert: op zilver een zwarte dwarsbalk, vergezeld van drie rode posthoorns, met goud beslagen]
[Opm. zie Musschart no. 9]
3. Heraldiek in Duitsland
Berkhoff
Wapen: Distel op een zilver veld
Wapenvoerder: het wapen wordt toegeschreven aan een familie in Hamm en ‘s-Hertogenbosch
Bron: Gens Nostra, No 11 (November 1953), Bijlage: Wapenkaart No 6 (inclusief afbeelding)
Berckhoven
Wapen: alleen verwijzing naar meerdere onbekende afbeeldingen
Wapenvoerder: verschillende 13-15de eeuwse leden van de adelijke familie Berckhoven in Dordmund
Bron: J.D. von Steinen, Westphälische Geschichte II (1755), pp. 682-4.
von Berckhoven
Wapen: twee hoorns
Wapenvoerder: onbekend
Bron: J. Siebmacher, Wappenbuch, pp. Herrn und Freÿherrn EO16
Berckhof, of Berckhoven
Wapen: 3 bellen
Wapenvoerder: familie in Dordmund
Bron: A. Fahne, Geschichte der Westphälischen Geschlechter (1858), pp. 39
Berckhoff, of Berckhoven
Wapen: schuine balken
Wapenvoerder: familie in Dordmund
A. Fahne, Geschichte der Westphälischen Geschlechter (1858), pp. 39
updated: November 14 2014.